Ángel Martín Municio
… ou a iniciativa enciclopédica
(Haro 1923 – Madrid 2002)
Licenciado en Ciencias Químicas pola Universidade de Salamanca e Doutor en Ciencias Químicas e en Farmacia pola entón Universidade Central. Comezou as súas tarefas de investigación baixo a dirección do profesor Lora Tamayo. Traballou no Consello Superior de Investigacións Científicas como colaborador Científico e Investigador, e foi o primeiro profesor de Bioquímica das Facultades de Ciencias en España. Traballou e investigou durante seis anos en universidades de Holanda e o Reino Unido e obtivo en 1967 a primeira cátedra de Química Fisiológica da Facultade de Ciencias da Universidade Complutense, universidade da que chegou a ser vicerreitor de Investigación. Foi vicepresidente da Real Sociedade Española de Física e Química, representante de España na OCDE; director do Departamento de Bioloxía da Fundación Juan March e durante catro anos, director dos cursos de Bioloxía da Universidade Internacional Menéndez Pelayo.
En 1969 tomou posesión como membro de número (medalla 23) da Real Academia de Ciencias Físicas, Exactas e Naturais cun discurso sobre a “Proxección biolóxica dos lípidos”. Incorporado moi pronto á súa Comisión de Terminoloxía Científica, traballou na realización da primeira edición do Vocabulario Científico e Técnico, que viu a luz en 1983.
En 1985 foi elixido Presidente da Academia, cargo desde o que modernizou a institución e revitalizou con especial dedicación os seus labores terminolóxicos. Impulsou dúas edicións máis do Vocabulario (1990, 1996) e concibiu e deseñou persoalmente cun enfoque terminolóxico multidisciplinar o Dicionario Esencial das Ciencias, obra da que apareceron dúas edicións, en 1999 e 2002.
Ingresa na Real Academia Española en 1984 co discurso titulado “Bioloxía da fala e da linguaxe”. Inmediatamente intégrase na Comisión de Vocabulario Técnico xunto con Antonio Colino, Rafael Alvarado, Margarita Salas e José Manuel Sánchez Ron, entre outros. En 1992 é elixido primeiro vicedirector da Corporación.
A súa preocupación pola linguaxe da Ciencia lévao a concentrar esforzos terminolóxicos que se plasman en 1998 coa constitución da Asociación Española de Terminoloxía (AETER), en cuxa reunión fundacional é elixido Presidente, cargo que ostentou ata 2002, poucos meses antes da súa morte. Desde AETER e desde ambas as Academias, impulsou múltiples iniciativas, alentou proxectos, organizou reunións, congresos e simposios, estableceu contactos e aglutinou esforzos no disperso mundo terminolóxico, desde AENOR aos tradutores especializados.
Con todo o seu labor científico detrás (os seus artigos publicados roldan os 300) Ángel Martín Municio sobresaíu pola súa profunda inquietude intelectual. Os seus horizontes epistemolóxicos, en palabras de Antonio Colino, fóronse facendo cada vez máis amplos. Desenvolveu un amplo abano de intereses intelectuais, que plasmou en actividades dispares e proxectos só aparentemente inconexos, desde as anilinas á lexicografía, da poesía aos xeles de poliacrilamida ou á economía da linguaxe. E todo iso cunha enorme xenerosidade que sabía pór as institucións das que formaba parte ao servizo e a disposición das iniciativas que alentaba, case sempre deixando o protagonismo en mans doutros. A súa figura queda para sempre, máis que como científico, profesor universitario ou académico, como un magnífico difusor da Cultura. Con maiúsculas.
Fernando Pardos Martínez
* Discurso de entrada na Real Academia Española (RAE).
Algunhas das súas obras:
Martín Municio, Ángel (2003). La investigación en la gran industria: el contexto europeo. Delegacion Española de la Academia Europea de Ciencias. ISBN 978-84-607-9584-1.
Martín Municio, Ángel (1999). Naturaleza, ciencia y cultura. Fundación Antonio de Nebrija. ISBN 978-84-88957-27-6.
Martín Municio, Ángel (1991). Torres Quevedo y su época. Amigos de la Cultura Científica. ISBN 978-84-87635-04-5.
Martín Municio, Ángel (2003). El valor económico de la lengua española. Espasa-Calpe. ISBN 978-84-670-1035-0.
Martín Municio, Ángel; Colino Martínez, Antonio (2004). Diccionario español de la energía. Ediciones Doce Calles. ISBN 978-84-9744-025-7.
Cowgill, Robert W.; Pardee, Arthur B.; Martín Municio, Ángel (tr.) (1964). Técnicas de investigación bioquímica. Pearson Alhambra. ISBN 978-84-205-0028-7.
Martín Municio, Ángel. Real Academia de Ciencias Exactas, Físicas y Naturales, ed. Discurso Inaugural del año académico 1980-1981. Depósito Legal: M. 36.660-1980.
Para máis información, véxase a páxina de Wikipedia de Ángel Martín Municio.