Ángel Martín Municio

… edo ekimen entziklopedikoa

(Haro 1923 – Madrid 2002)

Kimika Zientzietan lizentziaduna Salamancako Unibertsitatean eta Kimika Zientzietan eta Farmazian doktorea garai hartako Universidad Central unibertsitatean. Ikerketa-lanak Lora Tamayo irakaslearen zuzendaritzapean hasi zituen. Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC) kontseiluan lan egin zuen, zientzia- eta ikerketa-kolaboratzaile gisa, eta Espainiako Zientzien Fakultateetako Biokimikako lehen irakaslea izan zen. Sei urtez aritu zen lanean Herbehereetako eta Erresuma Batuko unibertsitateetan. 1967an, Complutense Unibertsitateko Zientzien Fakultateko lehen katedra lortu zuen. Gerora, unibertsitate horretako Ikerketa Errektoreorde izan zen. Real Sociedad Española de Física y Química Elkartearen lehendakariordea izan zen; Espainiaren OCDEko ordezkaria; Juan March Fundazioko Biologia Saileko zuzendaria; eta, lau urtez, Universidad Internacional Menéndez Pelayo Unibertsitateko Biologiako ikastaroetako zuzendaria.

En 1969 fue nombrado miembro de pleno derecho de la Real Academia de Ciencias Físicas, Exactas y Naturales (Medalla 23) con la charla “Proyección biológica de lípidos”. Berehala sartu zen bertako Terminologia Zientifikoko Batzordean, eta 1983an argia ikusi zuen Vocabulario Científico y Técnico lanaren lehen edizioan lan egin zuen.

1985. urtean Akademiako Lehendakari izendatu zuten. Kargu horretatik, erakundea modernizatu zuen eta terminologia-lanak bereziki indartu zituen. Vocabulario lanaren beste bi argitaraldi (1990, 1996) bultzatu zituen, eta Diccionario Esencial de las Ciencias hiztegia diziplina anitzeko ikuspegi terminologikoarekin pertsonalki sortu eta diseinatu zuen. Lan horren bi argitaraldi agertu dira 1999an eta 2002an.

1984an, Real Academia Españolan sartzean, “Biología del habla y del lenguaje” hitzaldia eman zuen. Berehala sartu zen Hiztegi Teknikoko Batzordean, besteak beste Antonio Colino, Rafael Alvarado, Margarita Salas eta José Manuel Sánchez Ron-ekin batera. 1992an Korporazioko lehen zuzendariorde aukeratu zuten.

Hizkuntza zientifikoaz zuen kezkak ahalegin terminologikoak bateratzera eta kontzentratzera bultzatu zuten, eta, ahalegin horren ondorioz, 1998an Espainiako Terminologia Elkartea (AETER) sortu zen. Elkartearen fundazio-bileran lehendakari hautatu zuten, eta 2002ra arte izan zuen kargu hori, hil baino hilabete gutxi lehenago arte. AETERetik eta bi akademia horietatik ekimen ugari bultzatu zituen, proiektuak sustatu, bilerak, biltzarrak eta sinposioak antolatu, harremanak ezarri eta terminologiaren mundu sakabanatuan ahaleginak bateratu zituen, AENORekin, itzultzaile espezializatuekin…

Atzean zuen bere lan zientifiko osoari esker (300 artikulu inguru argitaratu ditu), Ángel Martín Municio bere kezka intelektual sakonagatik nabarmendu zen Bere horizonte epistemologikoak, Antonio Colinoren hitzetan, gero eta zabalago bihurtu ziren. Interes intelektual ugari izan zituen, eta itxuraz bakarrik inkonexoak ziren jarduera eta proiektu oso desberdinetan aritu zen: anilinak, lexikografia, poesia, poliakrilamida-gelak, ekonomia linguistikoa… Eta hori guztia eskuzabaltasun handiarekin, bazekielako erakunde bateko kide zenean berak bultzatutako ekimenen zerbitzura erakunde hori jartzen, eta ia beti protagonismoa beste batzuen eskuetan utziz gainera. Bere irudia betiko geratuko da Kulturaren hedatzaile bikain gisa, zientzialari, unibertsitateko irakasle edo akademiako kide baino gehiago. Maiuskulekin.

Fernando Pardos Martínez

*Real Academia Españolako (RAE) sarrera-hitzaldia.

Bere lan batzuk:

Martín Municio, Ángel (2003). La investigación en la gran industria: el contexto europeo. Delegacion Española de la Academia Europea de Ciencias. ISBN 978-84-607-9584-1.

Martín Municio, Ángel (1999). Naturaleza, ciencia y cultura. Fundación Antonio de Nebrija. ISBN 978-84-88957-27-6.

Martín Municio, Ángel (1991). Torres Quevedo y su época. Amigos de la Cultura Científica. ISBN 978-84-87635-04-5.

Martín Municio, Ángel (2003). El valor económico de la lengua española. Espasa-Calpe. ISBN 978-84-670-1035-0.

Martín Municio, Ángel; Colino Martínez, Antonio (2004). Diccionario español de la energía. Ediciones Doce Calles. ISBN 978-84-9744-025-7.

Cowgill, Robert W.; Pardee, Arthur B.; Martín Municio, Ángel (tr.) (1964). Técnicas de investigación bioquímica. Pearson Alhambra. ISBN 978-84-205-0028-7.

Martín Municio, Ángel. Real Academia de Ciencias Exactas, Físicas y Naturales, ed. Discurso Inaugural del año académico 1980-1981. Depósito Legal: M. 36.660-1980.

Informazio gehiago nahi izanez gero, ikus Ángel Martín Municiori buruzko Wikipediako orria.